Europol heeft recentelijk een omvangrijke operatie ondersteund die geleid werd door de Italiaanse en Portugese autoriteiten, gericht tegen twee netwerken van recruiters geldezels die in opdracht van een criminele organisatie betrokken waren bij cryptocurrency-fraudes. Ook wetshandhavingsinstanties uit Oostenrijk, Frankrijk, Duitsland, Roemenië, Spanje en Zwitserland waren betrokken, naast de juridische ondersteuning van Eurojust.
Invalacties en Arrestaties
Op 21 en 27 mei voerden de autoriteiten invallen uit in Frankrijk, Italië en Roemenië, wat resulteerde in de arrestatie van 11 personen, inclusief het brein achter het witwasschema. Tijdens deze operaties werden 15 huiszoekingen uitgevoerd en diverse elektronische apparaten, sieraden en cryptovaluta in beslag genomen.
Het Criminele Netwerk
De criminele organisatie was gespecialiseerd in klassieke ‘rip-deal’ scams, waarbij welgestelde individuen die wilden investeren of eigendommen wilden verkopen, werden opgelicht. Het witwassen van de opbrengsten van deze fraude werd uitbesteed aan twee andere criminele netwerken die geldmuileers rekruteerden. Geldmuileers zijn personen die geld van een derde partij op hun bankrekening ontvangen en dit vervolgens overmaken naar een andere rekening of contant opnemen en aan iemand anders overhandigen in ruil voor een commissie. Europol had eerder al gewaarschuwd voor deze trend in hun rapport “Decoding the EU’s most threatening criminal networks”.
Een Ingewikkeld Netwerk
De hoofdverdachten van de scam ontbeerden de technische kennis om hun winsten zelf wit te wassen, die meer dan 10 miljoen euro bedroegen. Daarom besteedden zij dit deel van het criminele proces uit aan externe dienstverleners. Dit model van ‘misdaad-als-een-dienst’ vergrootte hun dreiging, aangezien ze al hun behoeften konden vervullen door samen te werken met andere criminele actoren via financiële uitwisseling.
Het Labyrint Ontmantelen
Het onderzoek naar deze complexe criminele operaties duurde twee jaar. De hoofdcriminelen waren leden van families oorspronkelijk afkomstig uit de Balkan, hoewel de meesten van hen in Frankrijk gevestigd waren. Dankzij crypto-traceeranalyses, ondersteund door Europol, konden de onderzoekers twee witwasringen identificeren die gekoppeld waren aan de hoofdgroep criminelen en meerdere nationaliteiten en geografische locaties omvatten.
De Werkwijze van de Scam
De criminelen voerden ‘rip-deal’ scams uit waarbij slachtoffers, geïnteresseerd in investeren of het verkopen van eigendommen, werden benaderd door criminelen die zich voordeden als leden van internationale investeringsfondsen. Deze criminelen bouwden vertrouwen op en misleidden hun slachtoffers tijdens het betalingsmoment. Dit keer maakten ze gebruik van cryptovaluta en verschillende apps om hun oplichting uit te voeren. Zodra de slachtoffers een specifieke applicatie installeerden, gebruikten de criminelen geavanceerde technische tools om controle te krijgen over de crypto wallets van de slachtoffers. Hierdoor verdween al het geld uit de crypto wallets van de slachtoffers.
Europese Coördinatie
Europol bood analytische ondersteuning aan de betrokken wetshandhavingsinstanties door analytische rapporten te verspreiden en crypto-traceermogelijkheden te verzorgen. Europol bracht onderzoekers samen om een inlichtingenbeeld op te stellen en de actiedagen voor te bereiden. Een team van Europol-experts werd ingezet in Italië om de uitwisseling van informatie tussen de betrokken landen te vergemakkelijken en om ter plaatse forensische ondersteuning te bieden.
Eurojust’s Rol
Eurojust ondersteunde de operatie door de samenwerking tussen de gerechtelijke autoriteiten te faciliteren. Dankzij coördinatievergaderingen bij Eurojust konden de autoriteiten informatie uitwisselen en zich voorbereiden op de actiedagen. Daarnaast hielp Eurojust bij de uitvoering van Europese Onderzoeksbevelen, Europese Arrestatiebevelen en bevriezingsbevelen.
Deze gecoördineerde inspanningen hebben geleid tot een succesvolle ontmanteling van een geavanceerd crimineel netwerk dat zich bezighield met grootschalige cryptocurrency-fraude en witwassen.