Tussen september 2023 en februari 2024 werd Alkmaar opgeschrikt door een reeks explosies en mislukte pogingen daartoe.
De autoriteiten vermoeden dat veel van deze incidenten voortkomen uit een langlopend conflict tussen twee groepen in de stad. Inmiddels zijn er in verband met deze explosies 19 aanhoudingen verricht, waarbij blijkt dat jongens, doorgaans tussen de 14 en 20 jaar oud, door opdrachtgevers en tussenpersonen werden ingezet om de explosieven te plaatsen.
Deze jongeren werden verleid met beloningen tot 2000 euro, hoewel deze bedragen vaak niet daadwerkelijk werden uitbetaald.
Behandelde zaken in de rechtbank
Gisteren behandelde de rechtbank van Alkmaar de zaken van twee jonge verdachten die als uitvoerders en tussenpersonen betrokken waren bij de explosies. Beide verdachten werden op heterdaad betrapt tijdens hun betrokkenheid bij het plaatsen van explosieven of pogingen daartoe.
Mislukte poging dankzij politieoptreden
In de eerste zaak werd de verdachte op heterdaad betrapt terwijl hij een explosief plaatste. Dankzij de snelle tussenkomst van de politie ging het explosief niet af, wat verdere schade en mogelijk letsel voorkwam.
Geslaagde explosie bij een woning
In de tweede zaak hield de politie een verdachte aan na een geslaagde explosie bij een woning. De verdachte werd geïdentificeerd via het kenteken van de auto die hij bestuurde, dat door een getuige werd doorgegeven. In de auto vond de politie een bivakmuts, wat verder bewijs leverde voor zijn betrokkenheid.
Berichtenverkeer als bewijs
Op de telefoons van beide verdachten werden berichten gevonden die hun betrokkenheid bevestigden. In deze berichten werd gedetailleerd besproken welk type explosief gebruikt moest worden, de adressen waar de explosieven geplaatst moesten worden, en hoe het vervoer geregeld werd.
Openbaar Ministerie eist zware straffen
Het Openbaar Ministerie (OM) benadrukte tijdens de zitting dat de explosies tot enorme onrust hebben geleid in Alkmaar, vooral omdat er ook slachtoffers zijn gevallen die niets met de conflicten te maken hadden. De frequentie en ernst van de incidenten dwongen de politie om preventieve maatregelen te treffen, zoals frequent surveilleren en preventief fouilleren.
Gevangenisstraf geëist voor eerste verdachte
In de zaak van de eerste verdachte neemt het OM het hem zeer kwalijk dat hij, puur voor de beloofde beloning, het risico op gevaar, angst en materiële schade op de koop toe nam. Hiervoor eiste het OM een gevangenisstraf van 30 maanden, waarvan zes voorwaardelijk.
Aansturende rol van de tweede verdachte
De tweede verdachte wordt zwaarder aangerekend omdat hij betrokken was bij twee opeenvolgende planmatige feiten en daarbij een aansturende rol heeft gehad. Het OM eiste voor hem een gevangenisstraf van vijf jaar.
Eerste veroordelingen in verwante zaken
Vorige week donderdag werden al de eerste veroordelingen uitgesproken in verwante onderzoeken. De verdachten kregen gevangenisstraffen van 20 maanden (waarvan zes voorwaardelijk) en 250 dagen jeugddetentie (waarvan 180 dagen voorwaardelijk) voor poging tot brandstichting. In dit geval was het explosief niet afgegaan, en de woning waar het explosief tot ontploffing had moeten komen, was gelukkig leeg.
De zaken laten zien hoe ernstig de situatie in Alkmaar is geweest, en hoe jongeren worden misbruikt voor gewelddadige en criminele activiteiten. Het OM en de rechtbank behandelen deze zaken met de hoogste prioriteit, gezien de impact op de veiligheid en het gevoel van rust in de stad.