In Nederland is in de tweede helft van 2024 het aantal meldingen van seksuele misdrijven aanzienlijk gestegen.
Uit cijfers van de politie blijkt dat er vorig jaar in totaal 14.802 meldingen zijn gedaan, bijna 800 meer dan in 2023. De toename begon in juli en hield aan tot het einde van het jaar.
Nieuwe wet, nieuwe meldingen?
Een mogelijke verklaring voor de stijging is de invoering van de Wet seksuele misdrijven (WSM) op 1 juli 2024. Deze wet veranderde de definitie van aanranding en verkrachting, waarbij niet langer dwang centraal staat, maar het ontbreken van de wil. Hierdoor kunnen daders ook strafbaar zijn zonder fysiek geweld of bedreiging, bijvoorbeeld als ze signalen van afwijzing negeren. Daarnaast werden nieuwe strafbare feiten ingevoerd, zoals sexchatting en seksuele intimidatie.
Volgens zedenexpert Caroline Monster is het echter nog te vroeg om te concluderen dat de stijging direct toe te schrijven is aan de nieuwe wet. Ze wijst erop dat maatschappelijke aandacht ook een grote rol kan spelen. In de zomer van 2024 startte een overheidscampagne over seksueel geweld, en het onderwerp kreeg brede media-aandacht. Dit zou slachtoffers hebben aangemoedigd om sneller naar de politie te stappen.
Vergelijking met eerdere pieken
De situatie doet denken aan 2022, toen de uitzending van BOOS over misstanden bij The Voice of Holland leidde tot een golf aan meldingen. Dat jaar werd een nationaal actieprogramma tegen seksueel geweld gestart. Ook toen was er een maatschappelijke discussie die slachtoffers mogelijk over de drempel hielp om aangifte te doen.
Concrete cijfers en gevolgen
De politie registreerde in 2024 onder andere:
• 3288 meldingen van aanranding
• 3391 meldingen van verkrachting
• 742 meldingen van aanranding zonder dwang (schuld/opzet)
• 331 meldingen van verkrachting zonder dwang (schuld/opzet)
• 298 meldingen van seksuele intimidatie
• 131 meldingen van sexchatting
Vooral de nieuwe categorieën ‘schuld-/opzetverkrachting’ en ‘schuld-/opzetaanranding’ springen in het oog. Deze zaken worden nu beoordeeld door het Openbaar Ministerie, maar het is nog onduidelijk hoeveel van deze meldingen daadwerkelijk tot een veroordeling zullen leiden.
Invloed op lange termijn nog onzeker
Hoewel de politie meer mogelijkheden heeft gekregen om op te treden, blijft de vraag of deze stijging van meldingen structureel zal zijn. Als de aandacht in de media afneemt, zou het aantal meldingen weer kunnen dalen. Tegelijkertijd kan de WSM op de lange termijn zorgen voor een blijvend effect, omdat slachtoffers beter beschermd worden en sneller geneigd zijn melding te maken.
De komende jaren zullen moeten uitwijzen of de stijging een tijdelijk fenomeen is of dat Nederland door de wetgeving daadwerkelijk een omslagpunt bereikt in de aanpak van seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag.
Volg Crime Nieuws op:
