Een recent onderzoek, uitgevoerd in opdracht van Politie & Wetenschap, onthult dat de meeste daders van liquidaties al een crimineel verleden hebben vanaf hun tienerjaren.
De studie, die gebruikmaakte van unieke politiedata en levensverhalen van veroordeelde betrokkenen, benadrukt de noodzaak van een preventieve aanpak met aandacht voor de volledige context waarin kwetsbare jongeren opgroeien.
Jaarlijks vinden er in Nederland gemiddeld 10 liquidaties plaats. Voor de periode 2016 tot en met 2021 gaat het om 57 liquidaties. De meeste liquidaties voltrekken zich ’s avonds en doordeweeks in Randstedelijk gebied op de openbare weg of op een parkeerplaats, waarbij vuurwapens worden gebruikt.
Het onderzoek identificeerde wanprestatie als het meest voorkomende motief voor liquidaties, gevolgd door diefstal en praten met opsporingsdiensten of binnen het criminele milieu. Vier op de vijf liquidaties zijn cocaïne gerelateerd. Opmerkelijk is dat de meerderheid van de liquidaties plaatsvindt binnen de ‘eigen groep’ en niet tussen rivaliserende groepen.
Schutters worden niet steeds jonger, maar de gemiddelde leeftijd van schutters is 28,9 jaar. Problemen beginnen vaak in de tienerjaren, waar kwetsbare jongeren afglijden naar de criminaliteit als gevolg van problemen zoals ongeoorloofd schoolverzuim, een criminele buurt of familie met verkeerde voorbeelden, gebrek aan ouderlijke verbinding, armoede en een verlangen naar spanning.
Politiechef Martin Sitalsing benadrukt de noodzaak van een brede, preventieve aanpak waarin partners zoals de politie, gemeenten, jeugdwerkers, docenten, ouders en jongeren nauw samenwerken. Het doel is om de voedingsbodem voor betrokkenheid bij liquidaties effectief en op de lange termijn te bestrijden.